ÜST-ün açıqlamasında 'Peyvənd gözlənilən nəticəni verməyib, insanlar ölməyə davam edəcək' iddiası

ÜST-ün açıqlamasında 'Peyvənd gözlənilən nəticəni verməyib, insanlar ölməyə davam edəcək' iddiası

Yanlış Yanlış
Yanlış
Tərəfi

Faktlar

Həmin tarixlərdə ÜST rəsmilərinin açıqlamalarının verildiyi xəbərlərdə belə bir ifadə istifadə edildiyinə rastlanmır.

ÜST-ün rəsmi saytındakı açıqlamalarda belə bir ifadə yoxdur.

Xəbərdə bəhs olunan və 12 mart 2021 tarixində keçirilən ÜST-ün baş direktorunun Astra-Zeneca ilə bağlı açıqlamalarının da daxil olduğu brifinqin videosu tapmaq mümkündür.

ÜST-ün baş direktoru Tedros Adhanom, açıqlamasında peyvəndlər ölkələrdə tətbiq edilməyə başladıqca ÜST-ün təhlükəsizlik məsələlərini yaxından izlədiyi, Astra-Zeneca mövzusunda bildirilən qan laxtalanması hallarını araşdırdıqlarını vurğulayır.

Covid-19 peyvənd rəqəmlərindən və ölüm rəqəmlərindən bəhs edərkən Adhanom, peyvəndin nə qədər vacib olduğunu vurğulayır və peyvənd səbəbindən hər hansı bir ölüm hanının müəyyən edilmədiyinə də diqqət çəkir.

İddianın əksinə ÜST-ün baş direktoru peyvəndlərin gözlənilən nəticəni vermədiyini və insanların ölməyə davam edəcəyini yox, əgər peyvəndlər sürətli və ədalətli şəkildə tətbiq olunmazsa virusdan ölən insanların artacağına diqqət çəkir.

Bu məzmun 2 ildən daha köhnə tarixə aiddir.

Sosial şəbəkədə və bir çox xəbər saytında paylaşılan xəbərlərdə Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının Covid-19 əleyhinə hazırlanan peyvəndlərlə bağlı “Peyvənd gözlənilən nəticəni verməyib, insanlar ölməyə davam edəcək” şəklində açıqlama verdiyi iddia olundu.

iddia dso teyitaz ekran

Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının peyvəndlərlə bağlı mənfi yöndə açıqlama verdiyi iddia olunan xəbərlərdə, Covid-19 əleyhinə vurulan peyvənd Astra-Zeneca ilə bağlı açıqlaması əlaqələndirilib. ÜST-ün son günlər Astra-Zeneca ilə bağlı verdiyi açıqlamaları tapmaq üçün axtarış motolarında açar sözlərdən istifadə edərək tapdığımız xəbərlərin heç birində qurumun hər hansı bir rəsmisinin  “Peyvənd gözlənilən nəticəni verməyib, insanlar ölməyə davam edəcək”  şəklində açıqlaması olmadığını görürük. Eynı zamanda ÜST-ün rəsmi saytında açıqlamalarıxəbərləri yayınladığı səhifələrdə də belə bir açıqlama yoxdur. 

İddianın yer aldığı ən köhnə tarixli 14 mart xəbərlərində, ÜST tərəfindən keçirilən sonuncu brifinqdə bu açıqlamanın verildiyi bildirilib. Həmin açıqlamanı ÜST-ün rəsmi veb səhifəsində tapmaq mümkündür. Eyni zamanda həmin iclasın videosunu da ingilis dilində alt yazısı ilə birlikdə YouTube-da ÜST-ün rəsmi kanalında izləmək mümkündür.

Videonun ilk dəqiqlərində ÜST-ün baş direktoru  Tedros Adhanom “ölkələr Covid-19 peyvəndlərini əhalidə tətbiq etməyə başladıqca qurumun təhlükəsizlik məsələlərini diqqətlə izlədiyini” “bəzi ölkələrin peyvənd sonrası bəzi insanlarda meydana gələn qan laxtalanmaları hallarına əsaslanaraq Astra-Zeneca peyvəndinin istifadəsini dayandırdığı haqqında məlumatlı olduqlarını  və dayandırma təbdirlərinin tam araşdırma yekunlaşana qədər tədbir məqsədi güddüyünü” vurğulayır. Eləcə də ÜST rəsmisi, “Avropa Dərman Agentliyinin (EMA) qan laxtalanmaları halları ilə Astra-Zeneca peyvəndi arasında hərhansı bir bağlantı olduğuna dair əlamət aşkarlamadığı üçün araşdırma yekunlaşana qədər peyvəndin istifadəsinə davam edilə biləcəyini” açıqladığını qeyd edir. Adhanom, hadisə ilə bağlı Ümümdünya Səhiyyə Təşkilatı tam məlumat əldə edincə bütün əldə olunan faktları ictimaiyyətə çatdıracaqlarını da vurğulayır. Ardından isə ÜST-ün baş direktoru, iddia xəbərlərində təhrif edilən lakin əslində aşağıdakı kimi olan açıqlamanı verir:

“Bugünədək dünya miqyasında 335 milyon dozdan daha çox Covid-19 peyvəndi tətbiq edilib və Covid-19 peyvəndlərinin səbəb olduğu hər hansı bir ölüm faktı aşkarlanmayıb. Lakin virus 2,6 milyondan çox insanın ölümünə səbəb olub. Mümkün olduqca sürətli və ədalətli şəkildə tətbiqi ləngidikcə daha çox insanın ölümünə səbəb olacaq.”

 

İddianın əksinə ÜST baş direktoru “Peyvənd gözlənilən nəticəni verməyib, insanlar ölməyə davam edəcək” şəklində açıqlama verməyib.  Adhanomun sözləri təhrif edilərək təqdim olunub. 

Yeniləmə: 31/03/2021

Yeni aşkarlanan paylaşımlar və viral olan iddianın görüntüsü əlavə edildi

Yeniləmə: 02/04/2021

Yeni Sabah-ın düzəliş etdiyi məlumatı əlavə olundu

Yeniləmə: 03/05/2021

Sfera.az-ın xəbərə düzəliş etdiyi məlumatı əlavə olundu