31 avqust 2021 tarixində ABŞ-ın Əfqanıstandan tamamilə çıxmasının ardından Taliban ölkədə idarəetməni ələ keçirdi. Taliban rəsmilərinin Çinin xarici işlər naziri ilə oktyabr ayında baş tutan görüşü ilə bağlı sosial şəbəkələrdə video yayıldı. Video ilə birlikdə paylaşılan məlumatda, Taliban rəsmisinin Çinin xarici işlər nazirinə tiryək hədiyyə etdiyi iddia olunub.
Hədiyyə tiryək deyil şam fıstığıdır
Taliban və Çin rəsmilərinin görüşünə dair xəbərlərə baxdıqda tiryəkdən bəhs edildiyinə rastlamırıq. Taliban sözçüsü Zabihullah Mujahidin rəsmi Twitter hesabında həmin video və açıqlama mövcuddur. Puştu dilində yazılan açıqlamada hədiyyənin “ځنغوزي” olduğu bildirilib. Bu sözün hansı mənaya gəldiyini axtardıqda “chilgoza” növünə sahib şam fıstığı olduğunu görmək mümkündür. Şam fıstığı, şam qozasının içindən çıxan fıstığa deyilir.
Taliban sözçüsünün paylaşımı
Taliban sözçüsünün paylaşımında adı keçən hədiyyə
Görüşün ardından verilən açıqlamalara nəzər yetirdikdə, Çin və Əfqanıstan arasındakı şam fıstığı ticarətinin yenidən canlandığını görürük. Hava ticarətinin yenidən açılması ilə birlikdə Əfqanıstandan Çinə 45 ton şam fıstığı göndərilib. Açıqlamalarda bu addımın Əfqanıstan və Çin rəsmiləri arasında aparılan son görüşün nəticəsi olduğu da vurğulanıb. Əfqanıstandan Çinə şam fıstığı ixracının, ölkənin çətin iqtisadiyyatı vəziyyətinə dəyişdirməyə kömək edəcəyi düşünülür.
Açar sözlərlə axtardışa davam etdikdə, daha əvvəl ProPakistani adlı bir səhifənin səhvən paylaşım etdiyi üçün izləyicilərdən üzr istədiyi və hədiyyənin şam fıstığı olduğunu açıqladığı paylaşıma rastlayırıq.
ProPakistani səhifəsinin üzr istədiyi paylaşım
Birləşmiş Millətlərin açıqlamasına əsasən Əfqanıstan, qlobal miqyasda tiryək əsaslı narkotik tədarükünün hardasa 80 faizinə cavabdehdir. Birləşmiş Millətlər Narkotik və Cinayət Ofisi isə ölkə iqtisadiyyatının onda birinin tiryək ticarətindən ibarət olduğunu deyir.