Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan 2023-cü il Ümumi Seçki kampaniyası çərçivəsində 7 may 2023-cü il tarixində İstanbul Atatürk Hava Limanında mitinq keçirdi.
Ərdoğan mitinqdəki çıxışında Atatürk Hava Limanında keçirilən İstanbul mitinqinə bir milyon 700 min vətəndaşın qatıldığını bu sözlərlə iddia edib:
“Bu gün İstanbul mayın 14-də kimisə təqaüdə çıxaracaq. Rəsmi rəqəm 1 milyon 700 min insan var burda. İstanbul bunu edəcəkmi? İstanbul seçki qutularını partladacaqmı?”
Bu cür iddialara gəldikdə, bir ərazidə və ya kvadratda neçə insanın olduğunu hesablamaq üçün ən vacib aləttlərdən biri "MapChecking"di. Bu alət sayəsində biz mitinq zamanı çəkilmiş foto və videolardan istifadə edərək mitinqdə neçə vətəndaşın iştirak etdiyi barədə nəticə çıxara bilərik.
Demək olar ki, mitinq meydanında ən azı 520, maksimum 865 min adam olub.
Atatürk Hava Limanının müxtəlif rakurslarından çəkilmiş foto və videolar xəbər saytlarında və sosial mediada paylaşılıb. Sosial mediada mitinq zamanı Atatürk Hava Limanını quşbaxışı ilə əks etdirən bir fotonu tapırıq.
Prezident Ərdoğan səhnədə olarkən ərazini quşbaxışı ilə görüntüləyən videolar sosial şəbəkələrdə də var. Bu görüntülərdə izdihamın yayılması ilə ərazinin quşbaxışı ilə yayılması da üst-üstə düşür.
Görüntülərdən aydın olur ki, mitinq üçün qurulan səhnə Dövlət Hava Limanları Atatürk Hava Limanı Baş İdarəsi binasının qarşısında, izdiham isə Atatürk Hava Limanı Daxili Terminal binasının yanında cəmləşib.
"TRT Haber"in paylaşdığı mitinqin sonrakı dəqiqələrini əks etdirən fotoşəkil araşdırıldığında, sol tərəfdəki izdihamın bölgənin artdığı və ərazinin genişləndiyi görünür.
Buradan səhnənin sol tərəfindəki kiçik izdihamın və daxili terminal binasının qarşısındakı kütlənin nə qədər uzağa uzandığı aydın şəkildə başa düşülür.
Fotolardan görünür ki, mitinq sahəsinin sol hissəsində boş yer var. Fotoşəkilləri ətraflı araşdıraraq bu boşluğun başlanğıc nöqtəsini müəyyən etmək mümkündür. Döşəmədəki xətlərə baxaraq, sahənin haradan başladığını anlaya bilərik.
"Demirören Haber Ajansının" (DHA) paylaşdığı mitinq öncəsi hazırlıqları əks etdirən video araşdırıldıqda səhnənin qurulduğu mərhələnin dəqiq nöqtəsi və ərazinin sol hissəsinin sərhədi daha aydın şəkildə müəyyən edilə bilər.
"MapChecking"də bu görüntülərdən əldə edilən əraziləri qeyd edib bir kvadrat metrdə beş nəfərin yan-yana durduğu ssenarini ən sıxlıq ssenari kimi götürsək, əraziyə sığacaq adamların sayı təxminən 865 mindir.
Hər kvadratmetrə beş nəfərin olması o deməkdir ki, meydançada addım atmağa yer yoxdur və iştirakçıların bədənləri az qala bir-birinə toxunur.
Sol: hər kvadrat metrə iki nəfər - Sağ: kvadrat metrə beş nəfər (Mənbə: Prof. Dr. G. Keith Still)
Hər kvadrat metrə üç nəfərin yan-yana durduğu ssenaridə edilən hesablamağı təkrarlasaq, əraziyə sığacaq adam sayı təxminən 520 min olaraq təyin olunur.
İki ssenarinin ortalamasını götürsək, mitinq zamanı Atatürk Hava Limanında orta hesabla 690 min vətəndaşın olduğunu söyləyə bilərik.
Bundan başqa, prezident Ərdoğanın mitinqə bir milyon 700 min vətəndaşın qatıldığı iddialarının doğru olması üçün bir kvadrat metrdə beş nəfərin yan-yana durduğu ssenaridə izdiham belə yayılmalıdır:
Yəni prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın 2023-cü il mayın 7-də Atatürk Hava Limanı mitinqinə neçə nəfərin qatıldığı ilə bağlı iddiasının yanlış olduğunu söyləyə bilərik.
