Sosial şəbəkədə yayılan bir fotonun Rusiyalı müxalifət lideri Aleksey Navalnının məhkəmə zalında tərcüməsi “Putin oğrudur” olan rusca “Путин вор” plakatı qaldırdığını göstərdiyi iddia olunub.
Yazı fotoya sonradan əlavə edilib
İddia fotosunu RevEye istifadə edərək əks axtarış üsulu ilə araşdırdıqda orijinal versiyasını tapmaq mümkündür. Reuters komandası tərəfindən məhkəmə zalında çəkilən fotoya baxdıqda iddia fotosundakı yazının sonradan montaj ilə əlavə edildiyi başa düşülür.
Məhkəmə zalında çəkilən videolara nəzər keçirdikdə, Navalnının şüşədən bir otaqda saxlanıldığını görürük. NBC tərəfindən çəkilən videonun 28-ci saniyəsində Navalnıya şüşə otağın xaricində dayanan şəxsin bir dəftər və kağız verdiyini görürük.
Fotoya diqqətlə nəzər keçirdiyimiz zaman, Navalnının kağızı şüşə otağın divarına söykəyərək bir şey yazmağa çalışdığı başa düşülür.
Orijinal bir fotonun sıxışdırılma səviyyəsi ilə üzərinə əlavə olunan elementlərin sıxışdırılma səviyyəsi fərqli olduğu üçün bir fotonun manipulyasiya edildiyini Xəta Səviyyə Analizi (ELA) ilə aydınlaşdırmaq da mümkündür. Forensically və Foto Forensics ilə analiz etdikdə, “Путин вор” yazısı olan qismin digərlərinə görə daha tünd rəngdə olduğunu görürük.
Nə baş verib?
20 avqust 2020-ci ildə Sibir üzərində təyyarədə uçarkən Rusiya prezidenti Vladimir Putinin təndiqçisi Aleksey Navalnının halı gözlənilmədən pisləşib. Almaniyadakı xəstəxanaya çatdırılan Navalnıya sinir agenti və ya Noviçok deyilən kimyəvi silahla zəhərlənmə diaqnozu qoyulub. 17 yanvar 2021-ci il müalicəsi bitdikdən sonra Rusiyaya qayıdan Navalnı, şərti azadlığa çıxma qaydalarının pozulması iddiaları ilə həbs edilib. Navalnı, Putini Rusiyanın təhlükəsizlik xidmətlərinə onu zəhərləməyi əmr etməkdə günahlandırsa da, Kreml dəfələrlə bu iddianı rədd edib. ABŞ və digər Qərb ölkələri Navalnının həbs olunmasını qınayan və onun qeyd-şərtsiz sərbəst buraxılmasını istəyən bəyənatlar verib. 2014-cü ildə çıxarılan hökmdə Navalnı şərti azadlığa buraxılmışdı. O, həmin qərarın şərtlərini pozmaqda ittiham olunaraq 2 fevral 2021-ci il keçirilən məhkəmədə 3 il yarım azadlıqdan məhrum edilib. Navalnının həbsinə etiraz olaraq keçirilən aksiyalarda 109 şəhərdə ən az 3.000 aksiyaçı saxlanılıb.
